Wielki Kanion Kolorado

 

Wielki Kanion Kolorado

 To przełom rzeki Kolorado w stanie Arizona w USA przez Płaskowyż Kolorado, wykształcony głównie w łupkach Yishnu, a także iłołupkach, wapieniach, piaskowcach i granitowych intruzjach. W kanionie tym znajduje się pełny przekrój geologiczny od proterozoiku po trias. Każda seria warstw skalnych ma inny odcień. Skały osadowe kanionu obfitują w skamieniałości, od pierwotnych glonów do drzew, od morskich muszli po szczątki dinozaurów. Kanion zaczął powstawać najpierw w zachodniej części obecnego przebiegu, 17 mln lat temu, natomiast wschodni kraniec ukształtował się 5-6 mln lat temu. W następnych milionach lat trwało wcinanie się wgłębne rzeki i pogłębianie kanionu, przy zachowaniu jego długości^[1]. Jego "architektem" była rzeka Kolorado, która żłobiła kanion w miarę jak płaskowyż Kolorado się podnosił. Przed wybudowaniem w 1963 r. zapory wodnej Glen Canyon rzeka niosła przez kanion dziennie 500 000 ton osadu, obecnie zaś 80 000 ton. W obecnym kształcie Wielki Kanion ma 349 km długości i w najgłębszym miejscu (Granite Gorge – Wąwóz Granitowy) 2 133 m głębokości. Szerokość waha się od ok. 800 m do 29 km w najszerszym miejscu.